ایران دومین دارنده ذخائر گاز جهان، سومین تولید کننده گاز طبیعی و چهارمین مصرف کننده این حامل انرژی است. مصرف گاز ایران با چین برابر و مصرف گاز خانگی ایران برابر با مجموع مصارف سه کشور اتحادیه اروپا است.

ایران دومین دارنده ذخائر گاز جهان، سومین تولید کننده گاز طبیعی و چهارمین مصرف کننده این حامل انرژی است. مصرف گاز ایران با چین برابر و مصرف گاز خانگی ایران برابر با مجموع مصارف سه کشور اتحادیه اروپا است.
به‌گزارش ایسنا، روسیه سه برابر ایران تولید گاز دارد، اما فقط ۱۱ درصد کل تولید گاز را به مصرف گاز خانگی اختصاص می‌دهد؛ این رقم برای ایران حدود ۵۳ درصد است. ایران حدود ۹۴ درصد از گاز تولیدی خود را در داخل کشور به مصرف می‌رساند، یعنی باوجود حجم عظیم منابعی که در اختیار دارد، هیچ درآمد متناسب چشمگیر و قابل توجهی از بابت صادرات گاز عاید کشور نمی‌شود.
ایران رتبه نخست در پرداخت یارانه گاز
از سوی دیگر، ایران رتبه نخست در پرداخت یارانه گاز در جهان را به خود اختصاص داده است. با فرض تولید ۸۴۰ میلیون مترمکعب گاز سبک و شیرین، اگر همه گاز تولیدی به جای مصرف داخلی با قیمت‌های فعلی به بازارهای منطقه صادر می‌شد، ارزش بالاتر از ۱۲۰ میلیارد دلار برای کشور سالانه ثبت می‌شود.
در سال‌های اخیر به مدد افزایش تولید از میادین کشور، میزان قابل توجهی به تولید گاز کشور افزوده شد اما در عین حال با گازرسانی به گستره‌های عمیق و وسیعی از داخل کشور، عملا حجم عمده‌ای از این افزایش تولید به مصارف داخلی می‌رسد. اکنون حدود ۸۷ درصد از جمعیت روستایی کشور، صاحب گاز هستند. نرخ بهره‌مندی از گاز در بخش شهری از مرز ۹۸ درصد عبور کرده است.
۹۵ درصد کشور گاز دارند
جمعا در سطح جمعیتی کل کشور بالغ بر ۹۵ درصد از این جمعیت گازدار هستند. این به غیر از حدود ۱۲۳ هزار واحد صنعتی گازدار کشور است. هرچند رفاه و آسایش شهروندان به عنوان غایت اصلی توسعه صنعت نفت کشور تعریف شده اما به نظر می‌رسد این رفاه در همه ابعاد منجر به توسعه مطلوب نشده، یکی از مهم‌ترین دلایل این امر نیز شیوه مسرفانه مصرف گاز در کشور بوده است.
سهم سوخت مایع مصرفی نیروگاه‌ها هم اکنون به زیر ۱۰ درصد رسیده است. این رقم قبلا ۴۳ درصد بود. حتی با وجودی که اغلب نیروگاه‌های کشور گازسوز شده‌اند اما دقیقا در مقاطعی که به یکباره دمای هوا کاهش می‌یابد و طبعا در این زمان نیاز به افزایش مصرف برق وجود دارد، به یکباره گاز نیروگاه‌ها قطع می‌شود. البته نه فقط نیروگاه‌ها بلکه گاز صنایع و کارخانه‌ها و مراکز تولیدی و حتی پتروشیمی‌ها نیز قطع می‌شود چرا؟ به این دلیل ساده که باید همه گاز تولیدی کشور ابتدا به بخش خانگی اختصاص پیدا کند اما نیروگاه‌ها که نمی‌توانند حتی یک لحظه متوقف شوند.
پس چاره‌ای نمی‌ماند که به سمت سوخت دوم رفته و برای تولید برق از سوخت گازوئیل و نفت کوره استفاده کنند و این وضعیت منجر به آلایندگی و کاهش کیفیت هوا در فصول سرد سال می‌شود البته در تهران به عنوان آلوده‌ترین شهر کشور حتی یک قطره نفت کوره برای سوخت نیروگاهی استفاده نمی‌شود.
خط مشی اصلی در تخصیص گاز را باید همانا ایجاد ارزش افزوده بیشتر و البته توجه به اقتصاد، رفاه و امنیت داخلی و توسعه روابط بلندمدت بین‌المللی دانست.
هر بخش چقدر گاز مصرف می‌کند؟
در جدول زیر میزان گاز مصرفی در بخش‌های مختلف ارائه شده است. جهت فهم بهتر این‌که این میزان به چه صورت در طول سال‌های اخیر افزوده شده است، روند آماری ۱۰ ساله ذکر می‌شود. میزان رشد گاز مورد نیاز نیز در این آمارها موجود است (اعداد به میلیون مترمکعب در سال است برای مثال در کل سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۲۳۲ میلیارد و ۷۲۰ میلیون مترمکعب گاز در بخش‌های مختلف کشور مصرف شده است).