باران، ضعف های مکرر پالایش و پخش را عیان تر کرد

اخبار نفت-فرزین سوادکوهی: یکی دو باران زد و در خیابان ها سیلاب راه افتاد و خودروها که به پمپ بنزین ها رفتند با لبخند تلخ جایگاه داران که می گفتند بنزین بهشان نرسیده روبرو شدند! این هم یک نمونه دیگر از مدیریت هوشمندانه و جهادی آقایان در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی که حتی از چند روز قبل که همه رسانه ها نسبت به وقوع بارش های شدید جوی هشدار داده بودند به خودشان زحمت ندادند به این فکر کنند که اگر بارش ها منجر به کندی ترددهای تانکرهای حمل سوخت به جایگاه ها شد مردم گرفتار نبود سوخت روزانه خود نشوند.
این مدیریت هوشمندانه حتی به روی مبارکش نیاورد که چنین تجربه هایی پیش از این بارها در حوزه توزیع بنزین و فرآورده از سر گذرانده شده بود و نیازی نبود آقایان ذهن خلاق خود را برای رفتاری جدید جهت پاسخ دادن به مردم نیازمند سوخت به کار بیاندازند. کافی بود همان اقداماتی که در سال های قبل به هنگام وقوع بحران هایی مانند سیل و زلزله و امثالهم انجام شده بود را copy paste کنند! سال 98 شرکت ملی پالایش و پخش و بطور خاص شرکت ملی پخش فرآوورده های نفتی پیش بینی های لازم برای تامین سوخت مناطقی را که به انبارهای اصلی دور بودند انجام داده بود. یعنی انبارهای فرعی پر شدند که اگر چنانچه سیل آمد و مسیر تردد به این انبارها را سد کرد مردم گرفتار مشکل نشوند.
برای مسئولان پالایش و پخش این دیار گویی موضوع تاب آوری در شرایط بحرانی و اضطراری اصلا محلی از اعراب ندارد. مدیران ارشد این شرکت، اگر به برنامه ریزی منسجم و تامین و توزیع دقت بیشتری می کردند می توانستند اتفاقات قابل پیش بینی مانند همین سیل های اخیر را در نظر بیاورند.
بخش برنامه ریزی تامین و توزیع این زیرمجموعه وزارت نفت گویا نمی داند که مثلا برخی از مخازن لزوما به خطوط لوله انتقال فرآورده متصل نیستند و می توان در شرایطی که ممکن است سیل بیاید یا مشکلی دیگر ایجاد شود این مخازن را شارژ کرد تا جایگاه های بنزین گرفتار مشکل نبود سوخت نشوند. اصلا گویا چنین بخشی در این معاونت وزارت نفت وجود خارجی ندارد.
نوروز سال 98 همین اتفاقات افتاد ولی هیچ جایگاهی با کمبود سوخت مواجه نشد چون سوخت در مخازن انبار شده بود و جایگاه ها را تغذیه می کرد. یعنی کسی در این شرکت نیست که در نظر بگیرد که مثلا بوشهر روزی دویست سیصد هزار لیتر بنزین لازم دارد که باید به جایگاه های توزیعش برسد اما چون ممکن است سیل یا پدیده ای دیگر حادث شود احتمال دارد این میزان سوخت به انبار گناوه نرسد و بعد کار جایگاه ها بخوابد؟ عقل سلیم می گوید باید بدیهی ترین اقدام صورت بگیرد و قبل از این مشکل انبار گناوه را پر کنند تا مردم را گرفتار نبود سوخت نکنند. اما افسوس!
این قضیه در سال 97 هم که تراز تولید و مصرف تقریبا یِر به یِر بود و مصرف تا محدوده 105 میلیون لیتر در سال رسیده بود در برخی از جایگاه ها محموله هایی رزرو تدارک دیده شده بود که جایگاه مربوطه کم نیاورد. این قضایا کاملا مستند است و کافی است به اسناد و مدارک انتقال و عرضه همان روزها رجوع شود.
روند سوخت رسانی به جایگاه ها اینطور است که در وهله اول جایگاه مربوطه درخواست سوخت می کند بعد با تائید بخش تامین و توزیع برایش سوخت ارسال می شود که حین این فرآیند حساب جایگاه مربوطه معین و مشخص می شود. اما در شرایط حساس مثل همان روزهای وقوع بحران این رویه کنار گذاشته می شد و جایگاه هایی که بخش تامین و توزیع آنها را حساس و پرمشتری و مهم می دانستند پیش از این روندهای اداری احیانا زمان بر تغذیه می کردند و بعد در زمان مناسب به حساب و کتاب آنچه داده بودند می رسیدند. اما حالا چه؟ کدام یک از جایگاه های سوخت پایتخت یا مناطق سیل زده از چنین روش ساده و معقولی تبعیت کرده؟
این کار را حتی تلفنی انجام می دادند و جایگاه ها را اسیر کاغذ بازیهای اداری و مرسوم نمی کردند. چون شرایط، شرایطی اضطراری بود. سال 97 مسئولان ارشد پالایش و پخش در بخش تامین و توزیع مستقر شدند و از نزدیک جریان را مدیریت کردند. اما اگر این روزها کسی از آقایان در این بخش مستقر شده به ما هم بگوید که پس چرا حاصلش این بی آبرویی بنزینی است؟ آقایان فقط بلدند رسانه های همسو را بزک دوزک کنند که ویدئو و خبرهایی تولید کنند که به همه بگویند اوضاع روبراه است؟ خیر ما خوب می دانیم این خبرها نیست. اگر شما می دانستید که هماهنگی ساختارمند بین پالایشگاه ها و خطوط و پخش یعنی چه که هیچ بنزینی در خطی یا پالایشگاهی سربار باقی نماند الان وضعیت سوخت رسانیتان به مردم اینگونه نبود. توجه داشته باشید که آن اقدامات در شرایطی بود که مصرف داشت از تولید بالا می زد و از واردات هم خبری نبود. حالا که دیگر گل هایتان با این میزان تولید کاهش یافته فلاکت بار به سبزه نیز آراسته شده!
موضوع مهمی که هم اکنون وجود دارد همین کاهش خجالت بار تولید پالایشگاهی است. کافی است سری به دفتر و دستک شرکت ملی نفت ایران و حساب و کتابهایی که با شرکت ملی پالایش و پخش از بابت بنزین تحویلی ثبت شده دارد ببریم و ببینیم که از مهر ماه سال 1400 یک خوش انصافی حساب کند میانگین تحویلی چقدر بوده؟ تولید بنزین واقعا چقدر بوده؟ همان آمارها در این 300 روزی که می گذرد نشان می دهد روزی 10 میلیون لیتر کاهش رخ داده است که ضربدر همین 300 روز می شود 3 میلیارد لیتر!
آقایان می توانستند 3 میلیارد لیتر بنزین تولید کنند اما لابد زحمتشان می شده که نکرده اند. نتیجه این شده که مخازن استراتژیک خالی و کشور با کمبود بنزین مواجه شده و این مواجهه تلخ یعنی این که فقط برخی انبارهای خیلی مهم بنزین دارند. اگر آقایان شرکت ملی پالایش و پخش چنین چیزی را تکذیب می کنند اعلام کنند چقدر بنزین در ذخایر مذکور هست؟ آمدیم یک مشکلی در این کشور پیش آمد... آنوقت اقایان می خواهند با این کمبود چه بکنند؟ چه جوابی دارند بدهند؟
شهریور 97 کشور با کمبود منابع بنزین روبرو بود و مخازن چیز زیادی در چنته نداشتند ولی با همان برنامه هایی که در تامین و توزیع در دستور کار قرار گرفت کشور با مشکل جدی مواجه نشد. از آقای سلمان زاده که آن زمان مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی نفت ایران بود می توان این موضوع را پرس و جو کرد که آیا این هماهنگی منسجم انجام شده بود یا خیر که مردم گرفتار بی بنزینی نشوند؟
از همان شرکت نفت می توان پرسید که آیا در سال 99 به رغم تمام اورهال های پالایشگاهی و شات دان های مجتمع های تولیدی و خطوط و... ظرفیت تولید بنزین 107 میلیون لیتر شده بود یا خیر؟ این را که دیگر نمی توان کتمان کرد! چگونه در این 300 روز این عدد را به 93 میلیون لیتر رسانده اید؟ چه کرده اید با این پالایش و پخش؟!
آیا شما آنقدر شهامت دارید که بگوید تکلیف این 3 میلیارد لیتر کسری چه شد؟ اگر چنین شجاعتی وجود ندارد ما می توانیم بگوئیم علت چیست. علت این است که شما هم در تولید ضعف دارید هم در تامین و توزیع و هم ضعف دارید در جلوگیری از قاچاق سوخت.
سال 98 ، 25 استان کشور درگیر سیل شد و 60 نفر کشته شدند اما در مملکت چنین اتفاقی را شاهد نبودیم. بفرمایید چه کرده اید که چنین شده؟