پس از ملی شدن نفت ایران، مجلس شورای ملی در نهم اردیبهشت ۱۳۳۰، قانون خلع ید شرکت نفت انگلیس را تصویب کرد. این لایحه توسط دولت مصدق به مجلس ارائه شده بود و طی آن، از انگلستان در امور نفت ایران، خلع ید و سلب اختیار میشد. با تصویب این قانون، کارمندان انگلیسی از شرکت نفت اخراج شدند و صنعت نفت به دست ایرانیها افتاد. مجلس شورای ملی دکتر علی شایگان، دکتر عبدالله معظمی، اللهیار صالح، حسین مکی و ناصرقلی اردلان و مجلس سنا مرتضیقلی بیات، دکتر احمد متیندفتری، محمد سروری، ابوالقاسم نجم و دکتر صادق رضازاده شفق را به عنوان هیأت مختلط نظارت بر اجرای خلع ید انتخاب کرد. هیأت نمایندگی خلع ید نیز عبارت بود از: مهندس مهدی بازرگان، محمدعلی وارسته، مهندس کاظم حسیبی، دکتر عبدالحسین علیآبادی و مهندس محمد بیات.
در خردادماه، از سوی دکتر مصدق، مهندس مهدی بازرگان، دکتر علیآبادی و مهندس بیات به عنوان اعضای هیاتمدیره موقت شرکت ملی نفت ایران انتخاب شده بودند. این هیئت پس از ورود به شهرهای استان خوزستان مورد استقبال وسیع مردم قرار گرفت و در روز 20 خردادماه سال 1330 در ساختمان مرکزی نفت در خرمشهر مستقر شد. در روز 29 خردادماه 1330 خلع ید از شرکت سابق نفت رسما انجام شد و «اریک دریک» مدیر شرکت، ایران را ترک کرد و هیئت مدیره، مهندس مهدی بازرگان را به جای او به سمت نخستین مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران انتخاب کرد که حکم او هفتم تیرماه صادر شد.
تصاویر مربوط به خلع ید انگلستان از نفت ایران را که مربوط به مقطع زمانی فروردین تا شهریور 1330 است در ادامه می بینید. برخی از عکسها از سایت مدیریت موزه و مرکز اسناد صنعت نفت، برخی دیگر از بانک عکس صنعت نفت و برخی نیز از سایر منابع اخذ شده است.