23 میلیارد دلاری که بر باد رفت!

اخبار نفت: بیش از صد روز از آغاز سال 1401 گذشت و همچنان خبری از احیای برجام و لغو تحریمها نیست. این یعنی درآمد نفتی که می توانستیم در این صد روز و در دوران نفت 110 دلاری کسب کنیم از دست دادیم و همچنان هم خبری از لغو تحریم نیست. اما در صد روز ابتدایی امسال، به خاطر تحریم، چه میزان درآمد نفت از دست دادیم؟
محاسبه این عدد کار راحتی نیست. کل درآمد نفتی که طی این صد روز می توانستیم کسب کنیم قابل محاسبه است، اما محاسبه این که طی این مدت چه میزان از این درآمد محقق شده، به خاطر تحریمها و نامشخص بودن میزان فروش نفت و مبلغ دریافتی بابت فروش و همچنین قیمت نفت فرخته شده چندان ساده نیست.
اگر میانگین قیمت نفت را طی صد روز نخست سال جاری خورشیدی هر بشکه 110 دلار محاسبه کنیم که نزدیک به واقعیت است و ظرفیت صادرات نفت را بدون احتساب میعانات، روزی 2 میلیون و صد هزار بشکه – مانند دوران پسابرجام – در نظر بگیریم، بدین معناست که در صد روز نخست امسال می توانستیم 23 میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کنیم. اما چه میزان از این درآمد بالقوه 23 میلیارد دلاری تحقق یافته است؟
پاسخ به این پرسش دشوار است. صادرات نفت ایران بدون احتساب معیانات، بعید است بالاتر از پانصد هزار بشکه درروز باشد. نفت ایران هم با تخفیف بالا به فروش می رسد و بعید است هر بشکه نفت ایران قیمتی بالاتر از 80 دلار داشته باشد؛ ضمن این که بخش زیادی از ارز حاصل از درآمد نفت، نه به صورت ارز، بلکه به صورت کالا وارد کشور می شود. با توجه به این موارد، بعید است کل درآمد نفت ایران در صد روز نخست امسال بیش از پنج میلیارد دلار بوده باشد که البته بخشی از آن هم – که نمی دانیم چقدر است – به صورت کالا و نه ارز وارد کشور می شود.
بخش مهمی از درآمد 23 میلیارد دلاری نفتی که می توانستیم فقط در صد روز نخست امسال وارد کشور کنیم و بخشی از مشکلات اقتصادی کشور را حل کنیمف به خاطر تحریم از دست رفته و تلخ تر این که در سال گذشته و سالهای قبل از آن هم به خاطر تحریم، درآمد نفتی کلانی را از دست دادیم و باز هم تلخ تر این که هنوز هم هیچ چشم انداز امیدبخشی برای احیای برجام و لغو تحریمها وجود ندارد. فرصت نفت سه رقمی را هم در دوران تحریم از دست می دهیم و چشم بر مشکلات اقتصادی کشور بسته ایم تا در آینده تنها حسرت و افسوس، همراهمان باشد.